به گزارش خبرنگار«خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگویی تفصیلی با سید محمود نبویان نماینده مردم تهران در مجلس یازدهم و عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نهم به بررسی سیاست‌های خارجی در سال پایانی دولت تدبیر و امید پرداخت. متن گفتگو که به صورت پرسش و پاسخ هست در ادامه آمده است:
همان طور که مستحضرید در پنجمین سالگرد امضای برجام قرار داریم. وزیر امور خارجه در مجلس این قرارداد را سند افتخار مردم ایران نامیده است. با این حال هنوز جزئیات آن برای بسیاری از مردم از جمله قشر دانشجو تا حد زیادی پوشیده هست، توضیحات شما جهت آگاهی دانشجویان نسبت به این تعهدنامه چیست؟
در هر مذاکره‌ای که انجام می‌شود، یک امتیاز می‌دهیم و یک امتیاز گرفته می‌شود. اگر آنچه دادیم، بیش از آنچه گرفتیم باشد پس خسارت است. اگر آنچه گرفتیم بیش از آنچه دادیم باشد آنگاه جزء منافع و افتخارات ملی محسوب می‌شود.
در ضمیمه چهارم قطعنامه، ۱۶ وظیفه برای کمیسیون مشترک در نظر گرفته شده است. در ۱۵ مورد از آن‌ها آمده که برای تصمیم‌گیری در کمیسیون مشترک اتفاق آرا لازم است. تنها در یک مورد از مفاد آن اتفاق آرا لازم نیست و ۵ رأی از ۸ مورد کافی است؛ آن هم جایی که بازدید از مراکز نظامی ما مطرح می‌شود. ایران در این قبال یک راه دارد و آن این است که به کمیسیون مشترک شکایت کند؛ که در این کمیسیون هم ۵ رأی از ۸ رأی کافی است.
پروتکل الحاقی و دسترسی نامحدود به اماکن نظامی
مطابق پروتکل الحاقی دسترسی به اماکن نظامی ما صد درصدی است! آیا آقای ظریف و عراقچی در نوشتن یک صفحه یا اصلاً یک پاراگراف برجام دخالتی داشتند؟ (اگر دخالت داشتند که خیانت محض است. ولی من نمی‌گویم که اینها خائن هستند).
اشتغال و ارزآوری صنعت هسته‌ای
آقای صالحی در مجلس نهم می‌گفتند چون نمی‌توانیم سالانه ۳۰ تن مواد غنی‌شده را تولید کنیم، ۶۰ میلیون دلار سالانه از روسیه خرید می‌کنیم. نظام برای تولید این ۳۰ تن، سایت نطنز را ایجاد کرد. یکی از مصارف این صنعت تولید برق است. مصارف دیگرش پزشکی هسته‌ای و شیرین کردن آب می‌باشد. به طور کلی صنعت هسته‌ای دلار و اشتغال می‌آورد.
دشمن گام به گام جلو می‌آید
رهبر انقلاب در ابتدای مذاکرات هسته‌ای فرمودند: «دشمن گام به گام جلو می آید» یعنی چه؟در ژنو، ۳ آذر ۹۲ بهره‌برداری از نطنز بلامانع هست ولی امکان ایجاد ده مرکز هسته‌ای برنامه‌ریزی‌شده وجود ندارد و ۲۰ هزار سانتریفیوژ هم می‌توانید داشته باشید.در لوزان، ۱۳ فروردین ۹۴ مصوب شد نطنز باید تنها مرکز غنی‌سازی کشور باشد؛ بدان معنا که اولاً حق ایجاد هیچ کدام از ده مرکز وجود ندارد. ثانیاً مراکز دیگر غنی‌سازی مانند فردو باید بسته شوند. سانتریفیوژهای بالاتر از نسل یک هم باید جمع شوند و تنها ۵۰۶۰ عدد ار نسل یک باقی بماند.
اما در برجام، سلب دائمی حق برخورداری از مرکز غنی سازی دیگری غیر از نطنز مصوب شد. در قلب رآکتور اراک هم که عامل بازدارنده ایران در برابر رژیم صهیونیستی به حساب می‌آمد بتن ریخته شد.می‌بینید هر بار که برای مذاکرات رفتند چه شد؟ یک گام عقب آمدند. بعد می‌گویند این سند جزو افتخارات ملت است. متن برجام را بخوانید.
ژنو، لوزان و برجام را چه کسی نوشته است؟ مگر تیم مذاکره‌کننده نمی‌رود آنجا بحث کند؟ وندی شرمن می‌گفت ۳ ماه قبل از مذاکرات ژنو در سفر روحانی و ظریف به نیویورک، من بسته متن توافق را تحویل دادم. یکی از دولتمردان در مجلس حضور پیدا کرد و گفت از این به بعد می‌خواهیم ما خودمان هم در توافق‌ها دخالت کنیم! مگر تا آن موقع شما چه کاره بودید؟ آقای ظریف آیا اینها جزو افتخارات ملی ماست؟
برداشتن تحریم‌ها در برابر این همه تعهدات صورت‌گرفته، انجام شد؟ آمریکا اعلام کرد: در برجام ۹۰ درصد صنعت هسته‌ای را گرفتند. در نهایت در پایان مذاکرات، آقای ظریف عملاً تعهد داد ۹۰ درصد تحریم ها برداشته نشوند! تحریم‌های قبل از مذاکرات یک پنج تحریم‌های الان هم نبود.
عدم تسلط بر متن برجام
عقیده برخی بزرگواران بر این است که اگر جهان سوم بخواهد پیشرفت کند، باید مسیری را طی کند که جهان اول طی کرده است.
آقای کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در تاریخ ۲۳ تیر ۹۴ گفت ما در برجام دسترسی به اماکن نظامی را در برجام ندادیم. با این حال در بند ۷ دسترسی به اماکن نظامی آمده است. ایشان گفتند شما اگر در برجام یک بار واژه «نظامی» را گیر آوردید، من از کل حرف‌هایم برمی گردم. من هم متن را نشانشان دادم. نمی‌گویم این ها دروغ می‌گویند بلکه فرض بر این است که اطلاع ندارند؛ یک بار برجام را کامل نخوانده‌اند. در باب تحریم‌ها، آقای ظریف در صحن غیرعلنی گفتند که هیچ‌جا در برجام کلمه تعلیق نیامده و هرجا بحث تحریم‌ها آمده است، ما گفته‌ایم باید لغو شود. در صورتی که بعد از سخنان ایشان به نمایندگان نشان دادم که ۴ بار واژه تعلیق وجود دارد.
مناظره با ظریف
از آقای ظریف درخواست دارم در یک برنامه تلویزیونی با بنده مناظره‌ای طبق متن برجام داشته باشند.
منطق تعامل یا تقابل، مسئله این است
منافع ملت ایران را ما دست چه کسانی دادیم؟ راه پیشرفت ایران چیست؟ یک تفکر معتقد است ایران باید خودش را با قوانینی که آمریکا تنظیم می‌کند تطبیق بدهد. این مطالب به صراحت در کتاب مشاور آقای روحانی (دکتر سریع القلم) قید شده است. بیشترین قرارداد در این دولت با کشورهای غربی بسته شده است.
تعامل یعنی چه؟ ظاهرش ابتدا یعنی رابطه. شما از سال ۹۲ که آمدید با کدام کشور در بازار منطقه که نزدیک ۶۰۰ میلیون جمعیت دارد، رابطه برقرار کردید؟ صادراتمان به کل ۲۸ کشور اروپایی نزدیک به نصف صادراتمان به کشور افغانستان است.
اما تقابل به چه معناست؟ تقابل به معنای مقاومت است. آقای ظریف فرمودند ما توانستیم آمریکا را شکست بدهیم. آیا شما توانستید با مذاکره و لبخند زدن ۵ کشتی به ونزوئلا بنزین بفروشید؟
ماجرای نفتکش‌های ونزوئلا
در گوش آمریکایی‌ها گفتیم درصورت هرگونه غلط اضافی، کشتی‌های نظامی و اقتصادی را در منطقه، مثل نفتکش انگلستان، حتماً توقیف خواهیم کرد.پادشاه عمان را به عنوان واسطه فرستادند. گفتند کشتی‌هایتان را خواهیم زد و ناوش را برای ترساندن ما آورد و تهدید کرد؛ اما ما یک کلمه گفتیم که اگر آنجا نفتکش ما را بزنید؛ اینجا خواهید خورد.
الان تحریم ما در چه چیزی است؟ تحریم صادرات بنزین و نفت را با چه منطقی شکستیم و بنزین صادر کردیم؟ با منطق مذاکره و تعامل یا منطق حاج قاسم و منطق تقابل؟ یک منطق، منطق دیپلماسی التماسی است؛ یک منطق هم منطق دیپلماسی حاج قاسم هست؛ دیپلماسی عزت. کدام منطق است که می‌تواند تحریم ها را بشکند؟
یک فوریت خروج از پروتکل الحاقی به صحن علنی می‌آید
درباره بحث پروتکل الحاقی، آقای روحانی در کتاب خاطراتش می‌گوید من پروتکل را که امضا کردم، دیدم یک ماه نگذشت که از طرف آژانس درخواستی مبنی بر نظارت بر مراکز نظامی آمد.من گفتم مراکز نظامی ناموس ماست. اگر بخواهید مراکز نظامی ما را بگردید، ما از پروتکل خارج می‌شویم.چند صفحه جلوتر در کتاب، آقای روحانی می‌گوید قبول کردیم که سالی یک بار، این بازرسی‌ها اشکال ندارد! جلوتر می‌خوانیم سالی چهار بار اشکال ندارد! در صفحات بعد آمده که آقای سلطانیه، نماینده وقت ایران در آژانس، گزارش می‌دهد ۲۶ بار آمدید و مراکز نظامی ما را بازرسی کردید.
در واقع معنی پروتکل الحاقی این است که هر جایی توسط آژانس درخواست شد، باید در اختیار آن‌ها برای بازرسی قرار بگیرد. چرا دانشگاه شهید بهشتی را بازرسی کردند؟ پروتکل الحاقی یعنی همین. یعنی هر جایی که گفته شد را باید در اختیارشان قرار داد. حساس‌ترین آن‌ها هم مراکز نظامی ماست.
جالب اینجاست که پروتکل الحاقی قبل از انقلاب توسط حکومت پهلوی هم پذیرفته نشد. بعد از انقلاب هم، حتی وقتی که افراد نهضت آزادی، ریاست سازمان انرژی اتمی را بر عهده نداشتند نپذیرفتند. اما همین که آقای روحانی و ظریف مسئولیت پرونده را در سال ۸۲ به عهده گرفتند، آن را پذیرفتند. با این که در سال ۸۴ از این پروتکل خارج شدیم، با بازگشت این افراد در دولت یازدهم، مجدداً این پروتکل به صورت داوطلبانه توسط ایران به اجرا درآمد.
آیا با خروج از پروتکل الحاقی پرونده ما به شورای امنیت خواهد رفت؟
این بهانه که اگر جلوی پروتکل الحاقی را گرفتید، پرونده ایران به شورای امنیت می‌رود دروغ است.در سال ۸۴ پرونده ما به شورای امنیت رفت، سپس از پروتکل خارج شدیم.
مجلس وقت در تاریخ ۸۴/۹/۱ قانون الزام دولت به تعلیق اقدامات داوطلبانه در صورت رجوع پرونده ایران به شورای امنیت را تصویب کرد. اجلاس اضطراری شورای حکام آژانس در ۸۴/۱۱/۱۵برگزار شده و نهمین قطعنامه علیه ایران صادر شده و پرونده ایران به شورای امنیت صادر ارجاع می‌شود. بلافاصله رئیس‌جمهور وقت در همان روز در نامه‌ای که به رئیس سازمان انرژی اتمی می‌نویسد، اعلام می‌کند از فردا اجرای پروتکل الحاقی ممنوع است.
بنده طرح یک فوریت خروج ایران از پروتکل الحاقی را به مجلس ارائه کردم و دوستان هم امضا کرده‌اند.
در جامعه این سؤال مطرح است که اگر ما برجام را امضا نمی‌کردیم، راه جایگزین ما چه بود؟در نظر بگیرید در جنگ، بنی صدر می‌گفت ما زمین می‌دهیم و زمان می‌خریم؛ خب در آن زمان راه دیگری نداشتیم؟ ایستادیم؛ مقاومت کردیم دشمن را بیرون انداختیم. همین الان در منطقه، آمریکا را چه کسی بیرون کرد؟ ظاهر قضیه این است که سالانه یک میلیارد دلار بودجه نظامی ما نیست اما آمریکا ۷۰۰ میلیارد دلار بودجه نظامی دارد.پس بایست تا آمریکا را شکست بدهی. مگر همین الان بنزین را نتوانستید صادر کنید؟ پس راهی دیگری هم هست.
هم‌چنین قطعنامه‌هایی که علیه ما صادر شد تا سال ۹۰ است. چرا دیگر تا سال ۹۲ ادامه پیدا نکرد؟ آن‌ها به این نتیجه رسیده بودند که تأثیر تحریم‌ها تمام شده بود. منتها با آمدن دولت جدید، دوباره سراغ مذاکره رفتیم.اصلاً فرض کنید تئوری ما و راهی که ما ارائه می‌دهیم صد درصد غلط است. راه شما که قرار شد برجام را بپذیرید و همه تحریم ها برداشته شود به کجا رسید؟ اگر این راه غلط بود، حداقل بگویید که غلط است، نگویید جزو افتخارات ملت است.
در رسانه‌ها شاهد این هستیم که برجام را تصمیم نظام اعلام می‌کنند مدعی هستند این توافق با نظر رهبری انجام شده و ایشان برجام را تائید فرموده‌اند. هم‌چنین آقای ظریف بارها خودشان را پشت عنوان رهبری و حاج قاسم پنهان کرده‌اند. نظرتان چیست؟
مقام معظم رهبری قبل از اینکه برجام را امضا کنند فرمودند من در جزئیات مذاکرات مداخله نمی‌کنم. پس این که کسی بگوید رهبری جزء به جزء مفاد را خوانده‌اند، صحیح نیست. ایشان فرمودند من یک سری خطوط قرمز دارم که به مذاکره‌کنندگان گفتم رعایت کنند و آقای ظریف آمد پیش من گفت برخی از خطوط قرمز شما را نتوانستیم رعایت کنیم.
برجام کار ۵ نفر بود
6 روز بعد از امضای برجام، آن را ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بردند. از ویژگی های حقوقی و بین المللی قطعنامه سازمان امنیت این است که الزام بین المللی دارد. سپس برجام تحت عنوان قطعنامه وارد ایران شد.
در نتیجه کسی در داخل نمی‌توانست در رد یا تصویب برجام دخالت کند. حتی آقای لاریجانی گفت نماینده‌ها نباید هیچ کاری در این خصوص کنند زیرا پرونده هسته‌ای را رهبری به شورای عالی امنیت ملی داده‌اند. وقتی از دکتر جلیلی، نماینده رهبری در شورای امنیت ملی، پیگیری کردیم گفتند یک ثانیه هم در شورای عالی امنیت ملی نیامده است.
خب مجلس در تصویب دخالت نداشت، شورای عالی امنیت ملی دخالت نداشت، رهبری هم در جزئیات وارد نشدند؛ پس چه کسی بود؟ آقای شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، در کمیسیون امنیت ملی مجلس گفتند ۵ نفر پشت برجام بودند، آقایان روحانی، ظریف، لاریجانی، ولایتی و گاهی هم من
من به ایشان اعتماد دارم اما نگرانم
آقای ظریف می گوید رهبری به من گفتند: تو صادقی. بله ایشان صادقند اما ضعیف هستند. در جملات رهبری هست که من به ایشان اعتماد دارم، اما نگرانم. نه اینکه اینها خائنند. خود رهبری جای دیگری می‌گویند اینها زحمتشان را کشیدند، اما نتوانستند.
ماجرای تصویب ۲۰ دقیقه‌ای برجام چه بود؟
با تأکید رهبری برجام به مجلس آمد. در کمیسیون ویژه برجام بررسی کردیم ببینیم در مجلس، حداقل برخی از خرابی‌های برجام را دهیم بدیم. در نهایت ما یک طرح دادیم و آقای لاریجانی هم طرح دادند و گفتند طرح شما نباید در مجلس بیاد.
آن روز ما در مقابل طرح لاریجانی ایستادگی کردیم نه برجام. اصلاً برجام مطرح نشد. شورای نگهبان هم آن طرح لاریجانی را تأیید کرد. درباره برجام، آقای ظریف به ما نماینده‌ها می‌گفت که یک کلمه هم به شما نخواهم گفت!
رابطه سردار سلیمانی و ظریف
ایشان گفت سردار سلیمانی با ما هفته ای جلسه داشتند و با هم هماهنگ بودیم. خب آقای ظریف شما بودجه سپاه قدس رو تقویت می‌کردید یا کاهش می‌دادید؟ اصلاً راضی بودید که در سوریه یا عراق باشند؟ شما در جلسات شورای معاونین وزارتخانه، همان اوایل که داعش آمده بود، از اینکه ایران درسوریه است دفاع می‌کردی؟ آقای ظریف مگر شما دنبال CFT و FATF نبودید؟ مگر اسم حاج قاسم و تحویل حاج قاسم در آن نیست؟در اینباره یک شب قبل از شهادت حاج قاسم در برنامه جهان آرا در این خصوص صحبت کردم. همان باعث شد با فشار دولت برنامه جهان آرا تعطیل شود.
ماجرای مذاکرات عمان
رهبر انقلاب با طیب خاطر در این خصوص موافقت نکردند و تعهداتی گذاشتند. با این حال نکته جالب اینجاست که در همین مذاکرات بود که به گواه سخن آقای لاریجانی، آمریکایی‌ها حق غنی‌سازی ۲۰ درصد ما را پذیرفتند. به همین علت است که می‌گوییم آقای ظریف و تیمش، مذاکره‌کنندگان ضعیفی بودند.
حادثه نطنز
در همین حد بگویم که این قضیه انفجار بسیار مهیبی بود و اقدام خرابکارانه صورت گرفت. آقای صالحی باید در این زمینه پاسخگو باشد، زیرا تکنولوژی‌های زیادی نابود شد. حراست سازمان انرژی اتمی در این ماجرا مسئول است.
